Baro kelimesi dilimize Fransızcadan geçmiştir. Fransızca kelime anlamı demir parmaklıktır. TDK’ya göre baro ise bir bölge veya bir şehirdeki avukatların bağlı bulundukları bir mesleki kuruluş olarak tanımlanmıştır. Dünya üzerinden birçok farklı yapı ya da örgütlenme modeli olmakla birlikte, avukatların bu bağımsız meslek kuruluşlarının hepsine baro denilir.
Tüm avukatların faaliyetlerini temsil eden baro, bu mesleğin saygınlığının korunmasını sağlayan, avukatların haklarını koruyan bir kuruluştur. Barolar, gerçek ve tüzel kişilerin hukuk hizmetlerinden kaliteli ve etkin şekilde faydalanmasını sağlarlar. Barolar ve avukatlık mesleği birbirinden ayrılmaz parçalardır. Barolar üyeleri olan avukatların yararları yanında kamunun yararı için de çalışırlar.
Barolar, avukatların gelişmesine yönelik çalışmalar da yaparlar. Onların mesleki beceri ve bilgilerini arttırma imkanı sunarlar. Ayrıca avukatlık mesleğini hem niteliksiz hem de kötü niyetli kişilere karşı da korurlar. Dünya üzerinden avukatların kolektif çalışmaları barolar vasıtası ile sağlanır. Barolar, dünya üzerinde farklı örgüt ya da yapı içerisinde olsalar da kuruluş amaçları aynıdır.
Ülkemizde Baroların Tarihi ve Gelişimi
Ülkemizde avukatlık mesleğine düzenleme getiren ilk yasal metin 13 Ocak 1876 tarihli “Mehakimi Nizamiye Dava Vekilleri Nizamname” isimli metindir. Bu metinde dava vekillerinin işlerine bakılması amacı ile Adliye Nezaretine bağlı bir “Cemiyeti Daime” kurulması öngörülmüştü. Bugünkü anlamı ile baro sayılabilen bir kurum olan bu cemiyetin yönetimi birinci reis, ikinci reis ve dört azadan oluşacağı da belirtilmişti.
Bu cemiyetin ilk genel kurulu, İstanbul’da dava vekili olarak çalışan 63 kişinin katılımı ile 5 Nisan 1878 tarihinde yapılmıştır. İkinci genel kurul ise 1880 yılında gerçekleştirilmiştir. İlk zamanlar farklı yerlerde yapılan toplantılar 1893 yılından sonra Adliye’de yapılmaya başlanmıştır. 1908 senesinde II.Meşrutiyet’in ilanından sonra üyelerini bir deftere kaydederek, ilk defa bir “Baro Levhası” oluşturulmuştur.
Cumhuriyetin kurulmasına kadar farklı başkanların seçildiği baro, Cumhuriyetten sonra birçok yeni düzenleme getirilmiş ve avukatların, batılı avukatların nitelik ve haklarına kavuşması için “Muhamat Kanunu” (Avukatlık Kanunu) çıkartılmıştır.
Barolar Birliği Yapısı Nasıldır
Avukatlık yapma şartlarından biri ve en önemlisi de kamu kurumu niteliğinde olan barolara kayıt olunmasıdır. Yani avukatlık yapabilmek için, avukatlar ikametlerinin olduğu barolara kayıt olması gerekir. Her ilde bir baro bulunur. Baroların gerçekleştirilen genel kurullarında seçilen delegeler ise Türkiye Barolar Birliği kurumunun yönetimini seçer.
Ülkemizde her ilde bir baro bulunur. Ancak bazı ülkelerde çoklu baro sistemi vardır. Yani bir şehir ya da bölgede birden fazla baro olmasına çoklu baro sistemi denilir.