Türkçeye, Fransızcadan geçen bu kelimenin sözlük anlamı demir parmaklıktır. Ancak günümüzde baro kelimesiyle bir şehir ya da gölgedeki avukatların bağlı olduğu meslek kuruluşu ifade edilir. Avukatların kolektif olarak faaliyetlerini temsil eden barolar, avukatların yanı sıra mesleğin saygınlığını koruyarak, avukatlara olan güveni sağlamayı amaç edinir.
Baro, avukatların kayıtlı olduğu ve kamu kurumu niteliğinde tüzel kişiliği olan bir meslek kuruluşudur. Ülkemizde 81 ilinde 81 adet ayrı baro bulunur. En geniş katılımın olduğu baro ise İstanbul Barosu’dur. 1969 yılında da Türkiye’de yer alan tüm baroların katılımı ile Türkiye Barolar Birliği kurulmuştur.
Ülkemizde her ilde 1 adet baro bulunur. Ancak bazı ülkelerde çoklu baro sistemi vardır. Bazı bölgelerde birden fazla baronun bulunmasına çoklu baro sistemi denilmektedir. Almanya, İngiltere, Fransa, ABD ve Mısır’da çoklu baro sistemi uygulayan ülkelerdir.
Baroların Tarihi Gelişimi
Tarih üzerinden ilk bilinen baro, Eski Yunan’da Atina’da kurulmuştur. Şehrin yöneticilerinden birisi olan Draca ilk Baro ile ilgili düzenlemeleri yapmıştır. 14.yüzyıl Fransa’sında avukatlık mesleğinin yeniden gelişmesi ile mesleki örgütlenme girişimleri olmuştur. O dönemlerde Fransa ve İngiltere’de avukatların örgütlenmesi meslek loncası niteliğindeydi. Ancak loncalar dinsel kurum örgütlenmesine benzeyerek, dışa kapalı, sert bir disiplinin hakim olduğu yerlerdi.
Fransız devrimi ile lonca tarzındaki örgütlenme yapısı sona ermiştir. Fransız devrimini takip eden süreç içerisinde 1930’lu yıllara kadar avukatlık mesleği yanı sıra barolara ilişkin düzenlemeler yapılmış ve barolar günümüzdeki klasik yapısına ulaşılmıştır. 1876 yılında Osmanlı devleti ise tarafından ‘Mehakimi Nizamiye Dava Vekilleri Hakkında Nizamname’ ile bu mesleğe giriş, disiplin veya ihraç tarzındaki kurallara düzenleme getirilmiştir. İlk defa bu nizamname ile meslek örgütü kurulması öngörülmüştür.
İlk Osmanlı Barosu ise yabancı avukatlar tarafından kurulmuş olan İstanbul Barosu’dur. Cumhuriyet döneminde avukatlık mesleğini düzenleyen ilk yasa çıkartılmıştır. Muhamat Kanunu yani Avukatlık Kanunu, 3 Nisan 1924 tarihli, 460 sayılı olup 17 maddeden oluşmaktaydı.
Türkiye’de Barolar ve Barolar Birliği Görevleri
Baroların genel kurulu levhaya kayıtlı olan tüm avukatlardan oluşur. 1136 sayılı Avukatlık Kanununa göre de genel kurulun görevlerinin bazıları şu şekildedir (Madde 81);
- Yönetim, disiplin ve denetleme kurullarının üyelerini, baro başkanı ve Türkiye Barolar Birliği delegelerini seçmek,
- Levhaya kayıtlı avukatların ödeyeceği ödeneği ve bunların ödenmesi gereken tarihleri belirlemek,
- Baro bütçesini onaylamak,
- Baronun gelir ve giderlerinin yanı sıra malları ile ilgili hesapları incelemek,
- Yönetim Kurulu tarafından hazırlanan iç yönetmeliği incelemek ve onaylamak,
- Mesleğe ait istekleri görüşmek ve karara bağlamak,
- Avukat bürolarının niteliklerini belirlemek,
- Kanunların verdiği yetkileri kullanmak,
Avukatlık kanununa göre her baroda bir yönetim kurulu olması gerekir. Yönetim kurulu baro başkanı ve en az dört üyeden oluşur.
