Küreselleşme etkisiyle işletmelerin içerisinde bulunduğu sektörler çeşitlenmekte ve çeşitlenen bu sektörler, işletmelerin sayısını artırmakta ve bu artış da, rekabeti şiddetlendirmektedir. Artan rekabet karşısında, uluslararası işletmelerin yerel ve sınırlandırılmış pazarlara girmesiyle rekabet yapısı da değişmektedir. Hızla artan rekabet ve değişen pazar ortamları, işletmeleri, bölümler arası multi-disipliner çalışmaya ve bölümlerin ürettiği bilgilerin bütünleşmesine yönlendirmektedir. Teorik modelleme kapsamında, işletmeler, büyüme, küçülme, durağan ve karma stratejilerinden birini seçerek, seçtikleri strateji doğrultusunda, rekabet stratejilerine yönlenirler.
-İşletmeler, büyüme stratejisini; pazara yeni bir ürün sokarak veya mevcut pazardaki konumunu farklılaştırarak gerçekleştirebilirler.
-Küçülme stratejisini seçen işletme ise, üretim kapasitesinde veya hızında düşüşe giderek, pazar payında küçülme sağlayabilir.
-Mevcut p azar payı ve üretim kapasitesinde değişiklik yapmak istemeyen işletmelerde ortaya konan strateji de “Durağan Strateji” olarak adlandırılmaktadır. Durağan stratejide, mevcut iş tanımı değiştirilmemekte ve işletme faaliyetlerinin etkililiğinde küçük iyileştirmeler yapılmaktadır.
-Temel stratejilerin hepsini içinde barındıran “Karma Strateji” seçiminde, işletmeler tüm stratejileri aynı anda veya ardı ardına uygulayabilmektedirler.
İşletmeler bu stratejilerden herhangi birini belirlerken, ürün yaşam eğrisinin hangi safhasında olduğuna dikkat edilmesi gerekmektedir. Zira ürünün yaşam evresinin başlangıcında, büyüme stratejisinin seçilmesi; düşüş aşamasında ise küçülme stratejisinin seçilmesi, işletmeler açısından uygun bir karar niteliği taşıyacaktır. Yaşam boyu maliyetleme veya pazarlama yönetiminde, ürünün olgunluk evresinde, işletmelerin durağan stratejiyi benimsemesi beklenen bir durum olarak ortaya çıkacaktır. İç ve dış analizler sonucu temel stratejisini belirledikten sonra işletmeler, rekabet stratejilerinden birine yönelmek durumundadırlar. Dört başlık altında toplanan rekabet stratejilerinden, maliyet liderliği stratejisini seçen işletmeler, pazara sunduğu ürünlerin maliyetlerini, pazarın minimum maliyetine çekerek, pazarda pozisyon almaktadırlar.
“Farklılaşma Stratejisi” ne yönelen işletmeler ise, talep değişkenlerine paralel olarak, müşteri taleplerine, ürün çeşitliliği ve farklılığı ile cevap vermektedirler. Pazara eşsiz ve ayrıcalıklı ürün sunarak, farklılaşma stratejisi uygulayan işletmeler, pazarda farklı bir noktada konumlanmakta ve pazar paylarını korumaktadırlar.
“Karma Strateji” de ise, farklı özellikteki pazarlarda faaliyet gösteren işletmeler, belirli bir pazar için seçmiş olduğu stratejiyi, farklı bir pazarda uygulamayabilmektedir.
Rekabet stratejilerinden sonra, teorik modellemenin üçüncü aşamasını, “Fiyatlama Kararları” oluşturmaktadır. Teknik stratejilerin belirlenmesinden sonra, fiyatlama kararları, rekabet üzerinde etkin bir rol oynamaktadır. Etkin bir stratejik maliyet yönetimi politikası ile harekete geçirilen fiyatlama kararları, yeni ve mevcut malları fiyatlama olarak, iki başlık altında toplanmakta olup, işletmeler kendi mamul yapılarıyla beraber, belirledikleri, temel ve rekabet stratejisinden hareketle, fiyatlama kararlarını vermelidirler. Stratejik yönetim muhasebesi çerçevesinde, çalışma kapsamında oluşturulan fiyatlama modellemesinin son basamağı ise, işletmelerin, yukarıda anlatılan stratejilerini belirleyip, fiyatlama kararının verilmesinden sonra, bu stratejiler doğrultusunda, ilgili işletmenin hitap edeceği pazarın seçilmesidir.
