İş Kanunun 53.maddesine göre çalışanların işyerindeki yıllık ücretli izin süreleri belirtilmiştir. Ancak izni hak etmek için işyerinde en az 1 yıl çalışma artı aranır, bu 1 yıl içerisine deneme süresi de dâhildir. Yıllık izinler katidir yani kimse bu haktan vazgeçemez. Yıllık ücretli izin süreleri ise şu şekildedir;
- 1 – 5 yıl arasında (5 yıl dâhil) – 14 gün
- 5 yıl – 15 yıl arasında ise – 20 gün
- 15 yıl (dâhil) ve üzeri -26 günden az olamaz şekilde kanunda belirtilmiştir.
Yeraltında çalışanlar için bu süreler dörder gün arttırılmak şeklinde uygulanır. Ayrıca 18 yaşında veya daha küçük çalışanların yanı sıra 50 ve daha üzeri çalışanlar için ise izin süreleri 20 günden daha az olamaz. Yıllık ücretli izin süreleri azaltılamaz ancak toplu iş sözleşmeleri veya iş sözleşmeleri ile artırılabilir. Yıllık ücretli izin sürelerinin kullandırılması gerekir. Sadece işten ayrılma durumunda izin ücretleri çalışanlara ödenir.
Kullanılmayan Yıllık Ücretli İzin Tazminatı Hesaplama
Kullanılmayan ve hak kazanılmış olan izinlerin gün sayısına göre ödeme yapılır. İzin tazminatı hesaplama oldukça basittir. Çalışanın iş akdinin sonlandığı tarihteki brüt maaş ücreti ile kullanmadığı izin gün sayısı çarpılır. Elde dilen tutardan gerekli kesintiler yapıldıktan sonra kalan tutar ödenir.
Bunu bir örnekle de açıklayabiliriz. Brüt ücreti 3.500 TL ve kullanılmamış izin süreleri 50 gün olan çalışanın işten ayrılması durumunda;
3500 TL / 30 Gün = 116,66 (günlük brüt ücret)
50 Gün x 116,66 TL = 5.833,33 (brüt tutar)
İzin ücretleri çalışanlara net olarak ödenir. Bu sebeple brüt bu tutar üzerinden gelir vergisi, damga verginin yanı sıra Sosyal Güvenlik Kurumu kesintisi yapıldıktan sonra ödeme yapılır.
Yıllık Ücretli İzin Hakkında Bilinmesi Gerekenler
Yıllık ücreti izinlerin ilgili yılı içerisinde kullanılması esastır. Çünkü bu süre anayasal bir hak olarak çalışanın dinlenmesi esasına dayanır. İş sözleşmesi devam ettiği süre içerisinde ücrete dönüştürülemez.
Yıl içerisinde kullanılamayan ücretli izinler bir sonraki yıla devreder. Kanunlara göre çalışanın iş akdi devam ettiği süre içerisinde izinlerinin ücrete dönmesi mümkün değildir. Sadece işten ayrılması ya da iş akdinin sonlandırılması durumunda kullanılmayan izinler ücrete dönüşür ve çalışana ödenir. Bu ödemede çalışanın son aldığı ücret üzerinden yapılır. Yani izin ücretleri hak ettiği yıldaki ücretinden değil son aldığı ücret esas tutularak hesaplanır. Yıllık izin süresi hesabında aynı işverene bağlı tüm işyerlerinde geçirilen bütün süreler birlikte değerlenir.
