Maddi ve manevi tazminat davaları birbirine karıştırılan ancak birbirinden farklı yapıda davalardır. Maddi tazminat davasında hukuka aykırı olan bir eylemin gerçekleşmesi sonucu malvarlığında ortaya çıkan zararın giderilmesi amacı vardır. Manevi tazminat davasında ise hukuka aykırı eylem nedeniyle kişinin yaşadığı üzüntü ve stres söz konusudur. Bu duygusal yıpranmanın karşılığı olarak tazminat talep edilir.
Bu tür davalar isteğe bağlı olarak birlikte açılabileceği gibi birbirinden bağımsız şekilde de açılabilir. Dava açmak için ise asliye hukuk mahkemelerine başvurulması gerekir. Ticari olmayan tüm tazminat davaları bu mahkemede görülür. Bu süreçte talep edilen tazminat miktarı göz önünde bulundurulmaz.
Söz konusu davalar, devletin gerçekleştirdiği bir işlem sonucu açılacaksa tam yargı davası olarak tanımlanır ve bunlara vergi mahkemeleri ya da idari mahkemeler gibi idari yargı yerleri bakar.
Tazminat Davasının Açılabilmesi İçin Hangi Şartlar Oluşmalıdır?
İster maddi ister manevi tazminat davası olsun, ancak belirli şartlar oluştuğu vakit açılabilir. Herhangi bir haksız eylem nedeniyle oluşan maddi ya da manevi zararın giderilmesi için açılan bu davalar, kişilerin mağduriyeti gidermesine imkân tanır.
Bu tarz açılan davalarda öncelikli olarak eylemin hukuka aykırı olması gerekir. Ayrıca bu eylem sonucunda ortaya çıkan maddi veya manevi zararın ispat edilmesi gerekir. Bu noktada alanında uzman olan hukuki danışmanlar oldukça faydalı olur ve kişinin hakkını almasına yardımcı olur.
En Çok Açılan Tazminat Davaları Hangileridir?
Haksız fiil nedeniyle oluşan maddi ve manevi zarar sonucu kişiler tazminat davası açabilir ve mağdur oldukları konuda telafi talep edebilir. Günümüzde en çok açılan tazminat davaları ise;
- İş kazası,
- Trafik kazası,
- Sözleşme ihlali,
- Suç işlenmesi,
- Hatalı tıbbi uygulamalar,
- Boşanma davası,
- Telif haklarının ihlali,
- Yazılı veya görsel basın üzerinden kişilik haklarına saldırı,
- Sosyal medya aracılığıyla kişilik haklarına saldırı gibi durumlar sonucu açılır.
Bu tür davalarda hem maddi hem de manevi tazminat davası açılması mümkündür.
Tazminat Davası Açma Süresi Ne Kadardır?
Maddi ve manevi tazminat davası açılacağı zaman belirli bir süre içerisinde belirli işlemlerin yapılması gerekir. Dava açma süresi ise tazminat nedenine göre değişiklik gösterir. Bu nedenle nedene bağlı olarak belirlenen bu sürenin aşılmamasına özen gösterilmesi gerekir. Dava açma süresini belirleyen faktörler ise şu şekilde ifade edilebilir:
- Tazminat davasında zarara neden olan eylem suç teşkil ederse ceza kanununda mevcut suç için kabul edilen dava zamanaşımı süresi, aynı zamanda maddi manevi tazminat davası açma süresi olarak kabul edilir.
- Dava nedeni olarak haksız fiil söz konusu ise zamanaşımı süresi 2 yıl olur.
- Boşanma nedeniyle talep edilen tazminat davası boşanmanın kesinleşmesinin ardından bir yıl içerisinde açılması gerekir.
- Sözleşmenin ihlali sonucu tazminat davası 10 yıl içerisinde açılması gerekir.
Maddi ve manevi tazminat davası açılacağı zaman zamanaşımı süreleri göz önünde bulundurulmalıdır. Davanın açılabilmesi için ise haksız fiil nedeniyle mağdur olan kişi ya da yasal temsilcisi başvuru yapmalıdır.
