4857 sayılı İş Kanunu’na göre kanunda öngörülen nedenlerden kaynaklanan iş akdinin sona ermesi durumlarında işverenin işçiye tazminat ödeme yükümlülüğü vardır. Kıdem tazminatı alabilmek için kanunda belirtilen koşulların sağlanmış olması gerekir.
Tazminat talep edebilmek için öncelikle işe başlama tarihinden itibaren bir yıl çalışmış olmalısınız. Tazminat talep etmek için kanundaki haklı sebeplerden birine sahip olmalısınız. İşçinin haksız nedenle işten çıkarıldığı ya da haklı nedenlerle işi bıraktığı durumlarda tazminat alma hakkı vardır. Tazminat almak için yasal şartlar şu şekildedir;
- Haklı bir neden olmadan işçinin işten çıkarılması
- İşçinin sağlık nedenleri, zorlayıcı baskı nedenleri gibi nedenlerden işi bırakmak zorunda kalması
- Askerlik görevi için işten ayrılması
- İşçi emekliliğe hak kazanması
- İşçinin evlendikten sonra bir yıl içinde işi bırakması
- İşçinin vefatı halinde yasal mirasçıların tazminat talep etmesi
Tazminat Almak İçin İzlenecek Hukuki Adımlar
İş sözleşmesinin feshinden sonra işverenin tazminat ödememesi halinde İş Mahkemelerine tazminat davası açılabilir. İlk olarak işverene tazminatı ödemesi için ihtarname çekmek gerekir. Hak edilen tazminatın ödenmesi için işverene belli bir süre tanınmalıdır. Bu süreçten sonra tazminat ödenmiyorsa arabuluculuk çözümüne başvurulmalıdır.
Arabuluculuk çözümü ile çözülmeyen tazminat davası iş mahkemesine götürülebilir. Yeni yasal düzenlemeler tazminat sorunlarının mahkemeye taşınmadan önce arabuluculuk uzlaştırma çözümü ile çözülmesini önermektedir. Yani ilk olarak arabuluculuk çözümüne başvurmalısınız. Uzlaşma olmadığı takdirde uzman bir iş avukatı ile tazminat davası açabilirsiniz.
Alınan Maaşa Göre Kıdem Tazminatı Ne Kadar Olur
Kıdem tazminatları işçinin çalıştığı süreye ve aldığı brüt maaşa göre hesaplanır. Çalışanlara çalıştığı her yıl için 30 günlük brüt ücret tutarında, kıdem tazminatı ödenmektedir. Yani beş yıldır aynı iş yerinde çalışan bir işçi haksız nedenlerle işten çıkarılırsa ve maaşı da brüt üç bin lira ise alacağı tazminat 15 bin lira olacaktır. Çalışan ne kadar yüksek maaş alırsa alsın tazminatın belli bir üst sınırı da vardır.
Tazminat hesaplarının doğru yapılması için her yıl belirlenen hesaplama miktarlarına dikkat etmek gerekir. Çalışırken alınan brüt maaş üzerinden güncel hesaplama detaylarına bakılarak ödeme yapılır. Çalışma yılı ve brüt maaş tazminat miktarını belirler. Hak kazanıldığı halde ödenmeyen tazminatlar için açılan davalar sonucunda tazminat miktarının çok daha fazlası işverenden alınabilir. Güçlü bir iş hukuku avukatı ile açılan tazminat davalarında işçinin çok daha fazla kazançlı çıkması ve başarılı sonuçlar alması mümkündür.
