Tarafsız bir kişinin arabuluculuğu ile uzlaşmaya varılmasını sağlayan Uzlaştırma Kanunu, Ceza Mahkemesi Hukukunun kapsamına girer. Suçun mağduru ve faali arasında anlaşmayı sağlayacak iletişim süreçlerini arabulucu yönetir. Uzlaştırmacı ceza soruşturmalarında iki taraf arasında uyuşmazlığın çözülmesi için tarafsız olarak iletişim sağlayan kişidir. Uzlaştırma her suç için uygulanabilen bir yöntem değildir. Uzlaştırma kapsamına giren suçlar kanunda detaylı şekilde tanımlanmıştır. Bazılarını şu şekilde sıralayabiliriz;
- Basit kasten yaralama,
- Kasten yaralama suçunun ihmali davranışla işlenmesi,
- Taksirle adam yaralama suçu,
- Tehdit suçu,
- Konut dokunulmazlığını ihlal suçu,
- İş ve çalışma hürriyetini ihlal suçu,
- Güveni kötüye kullanma suçu,
- Suçla ilişkili eşyasının satın alınması ya da kabul edilmesi suçu,
- İcra – iflas suçları,
- Kişilerin huzur ve sükûnunu bozma suçu,
- Hakaret suçu,
- Haberleşmenin gizliliğini ihlal suçu,
- Özel hayatın gizliliğini ihlal suçu,
- Kullanma hırsızlığı suçu,
- Şirket veya kooperatifler hakkında yanlış bilgi, şeklindedir.
Uzlaştırmacı Görevlendirmesi Nasıl Yapılır?
Uzlaştırmacı, Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından görevlendirilen avukat ya da hukuk eğitimi almış kişidir. Uzlaştırmacı görevlendirmesi uzlaştırma bürosu dosyaları inceleyerek yapar. Uzlaştırmanın görevlendirilmesi için ilgili Cumhuriyet Başsavcılığının onayı gerekir. Büroya gönderilen dosyanın uzlaştırma kapsamında olup olmadığı araştırılır ve uzlaştırma kapsamında olan dosyalar görevli uzlaştırmacılara gönderilir.
Uzlaştırmacı müzakereleri yürütür ve uzlaştırma raporunu hazırlar. Uzlaştırma şüpheli ile sanık ya da mağdur ile suçtan zarar gören yapılan görüşmelerle sonuca bağlanır. Tüm görüşmeler gizlilik içersinde yürütülür.
Uzlaştırmacılar karar verici değildir, kendilerinden bu şekilde bir istekte bulunulamaz. Uzlaştırmacı, uzlaşma kararını verecek tarafların arasındaki arabuluculardır. Uzlaşma sürecini yöneten uzlaştırmacıyı taraflar kendileri de seçebilir. Uzlaştırma süreci mahkemeye gitmeye gerek kalmadan anlaşmazlığı çözmeyi amaçlar.
Uzlaştırma Süreci Nasıl İşler?
Uzlaştırma sürecinin başlaması için tarafların her birinin uzlaşmaya açık olması gerekir. Uzlaştırmacı taraflar arasında uyuşmazlığı gidermek için görüşmeler başlatır. Görüşmelerde taraflar karşılıklı olarak anlaşmak için taleplerini dile getirir. Uzlaşma sürecinin sonunda maddi ve manevi zararın karşılanması, özür dileme, bağışta bulunma gibi edimlerle uzlaşmaya varılabiliyor. Uzlaştırma süreci kanunlar kapsamında belli kurallara ilerler.
Ortaklaşa kararlaştırılan edimi suç şüphelisinin yapmasıyla uzlaşma sağlanabilir. Anlaşma kararı yapılan görüşmelere göre ortaya çıkar. Uzlaştırmacı tüm bu süreçleri yönetir ve raporlarını tutar. Uzlaşma gerçekleşirse mahkemeye gitmeye gerek kalmaz. Uzlaştırma sürecinin amacı alternatif hukuki çözümler bulmaktır. Uzlaşma gerçekleşirse ceza yarılaması sona erer. Uzlaştırma görüşmeleri ile uzun yargılama süreçlerine gerek kalmadan uzlaşmaya gidilerek ceza davasına alternatif bir çözüm yaratılır.
